امروز که از خواب بیدار شدم از خودم پرسیدم :
زندگی چه می گوید؟
جواب را در اتاقم پیدا کردم،
سقف گفت : اهداف بلند داشته باش!
پنجره گفت : دنیا را بنگر!
ساعت گفت : هر ثانیه با ارزش است!
آیینه گفت : قبل از هر کاری به بازتاب آن بیندیش!
تقویم گفت : به روز باش!
در گفت : در راه هدف هایت سختی ها را هُل بده و کنار بزن!
زمین گفت : با فروتنی نیایش کن!
و در آخر، تخت خواب گفت : ولش کن بابا بگیر بخواب!
در پاسخ به سوال دوم نیزباید یاداور شد که برای یک بچه نه ساله نمی توان بحث فلسفی و اعتقادی کامل ارائه داد اما پدر و خصوصا مادر باید فرزند را از سالها قبل از سن تکلیف با حجاب اشنا کند و زمینه ای برای او بوجود اورد که او اعتقاد پیدا کند، حجاب باعث نزدیکی به خداوند می شود و در سن نه سالگی برای او توضیح دهند که تو امروز مورد توجه خداوند هستی و برای قرار گرفتن در برابر او باید حجابی را بپوشی که بهترین بندگان او مانند حضرت زهرا (س) می پوشیدند.
نکته دیگر اشنایی و توضیح مختصر فلسفه حجاب برای نوجوان است که باعث مصونیت زن در برابر طمعورزىهاى هوسبازان می شود و با تبیین الگوهای اسلامی مانند حضرت زهرا می توانید او را ترغیب به رعایت این مساله نمایید البته مهم ترین مسئله در اغاز برای مراعات این مساله، فرهنگی است که در خانواده و خصوصا توسط مادر و یا خواهران بزرگتر وجود دارد . اما در این سن به دلیل فطرت پاک نوجوانان، با تاکید بر مباحث عاطفی و احساسی مانند: نزدیکی به خداوند، عمل به دستورات قران، پیروی و اقتدا به بهترین زن عالم حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بهتر می توان این مساله را ترویج کرد اما به تدریج باید فرزندان را با فلسفه حجاب و مزایای ان اشنا کرد.
در زیر به بررسی راهکارهای انتقال مفهوم محرم و نامحرم می پردازیم:
1. استفاده از داستان:زبان کودک داستان است؛ شما می توانید با مطالعه کتب داستانی که درباره موضوع مورد نظر شما می باشد و تعریف آن برای فرد مورد نظر به صورت غیر مستقیم به سوالات او جواب دهید. البته لازم نیست به صورت صد در صد از کتاب داستان استفاده کنید؛ بلکه با کمی خلاقیت می توانید خودتان داستان هایی را در این زمینه بسازید و برای او تعریف کنید.
2.بازی یکی دیگر از ابزار انتقال مفاهیم دینی به کودکان است. از طریق بازی می توانید مفاهیم مورد نظرتان را به کودک خود منتقل دهید. شما می توانید با فضا سازی از طریق بازی به کودک خود محرم و نامحرم را به او یاد دهید. به عنوان مثال: (در فضای بازی )شما در خانه خود هستید و با دخترتان بازی می کنید، به او می گوئید که دارند در خانه می زنند، زمانی که می خواهید در را باز می کنید، می پرسید کیه؟
-بعد رو به دخترتان می کنید، می گوئید عمو علی(و یا یکی از نامحرم های خود را نام می برید) است.
- بفرمائید علی آقا(نام عموی کودکتان و یا یکی از نامحرم های خود را می ببرید) بعد به دخترتان می گوئید چادر شما بیاورد سپس برای کودک خود توضیح می دهید که زن ها باید موهای خود را در برابر نامحرم بپوشانند.
3. خوشبختانه بعد از انقلاب شعرهای خوبی در زمینه انتقال مفاهیم دینی به کودکان سروده شده است، شما می توانید هر از چند گاهی این شعرها را برای کودک خود بخوانید.
4. از زبان تمثیل استفاده کنید. کودکان زبان تمثیل را به خوبی درک می کنند. به عنوان مثال به کودک بگوئید چرا زن ها جواهرات خود را در خانه خود مخفی می کنند. منتظر جواب او باشید. پس از آنکه به سوال شما جواب داد؛ بگوئید موهای تو هم مانند جواهر است که باید از دید نامحرمان مخفی نگه داشته شود.(خود شما می توانید مثال های بیشتری از این دست بسازید)
5. با مطالعه کتابهایی که درباره فلسفه حجاب نگاشته شده است؛ در گام اول با فلسفه حجاب آشنا شوید و سپس با زبانی کودکانه این فلسفه را به کودک انتقال دهید.
6. با مطالعه کتاب هایی که در زمینه رشد کودک و نوجوان نوشته شده است، اطلاعات خود را درباره ویژگی های کودک افزایش دهید تا بتوانید پاسخ های کودک را با توجه به توانایی های ذهنی او جواب دهید.
7. از نرم افزارهایی که در این زمینه وجود دارد؛ برای انتقال این مفهوم به کودک خود کمک بگیرید.
8.کودکان از بزرگترهای خود الگو گیری می کنند، همینکه شما و اطرافیان کودکتان رفتارتان در برابر نامحرم ها تفاوت دارد؛ خود به خود مفهوم مورد نظر به کودک منتقل می شود. البته بهتر است در برخی مواقع برای کودک خود علت چادر سر کردن را توضیح دهید.
9. استفاده از گفت و گو سقراطی: در این روش سوالات منظمی را از کودک می پرسیم و این چرخه را آنقدر ادامه می دهیم تا سرانجام کودک (به صورت اتوماتیک) به نتیجه دلخواه ما برسد. چرخه سوالات با توجه به پاسخ کودک تنظیم می شود.
-به نظر تو کسی که آیا پدرت با مردهای بیرون فرقی ندارد؟
-کودک:به نظر من هیچ فرقی ندارد.
-یعنی قیافه توبه همان اندازه که با پدرت راحتی با مردان غریبه هم، راحت هستی؟
-البته که با پدر راحت تر هستم.
-پس قبول داری که دختر بچه ها با برخی از مردان راحت تر هستند؟
-بله، من هم همین طور هستم.
-من وقتی در خانه هستم، با وقتی بیرون خانه هستم، چه فرقی دارم؟
-تفاوت چندانی نداری.
-دقت کن، در طریقه لباس پوشیدن را می گویم.
-کودک با تامل، وقتی بیرون هستی، چادر سر می کنی.
و اینقدر این سوالات را ادامه می دهیم تا کودک به نتیجه دلخواه ما برسد.البته موردی که ما بیان کردیم تنها یک مثال بود و شما می توانید بر اساس توانایی های کودک خود، گفت و گو را به صورت دیگری تنظیم کنید.
در زیر برخی منابع حجاب معرفی می شود:
1.حجاب دختران: آموزش پوشش، به زبان ساده (ویژه دختران جوان و نوجوان) ، محمدعلی کریمی نیا ، ناشر: کوثر ادب – 1387.
2. راز حجاب ( پرسش و پاسخ ویژه دانش آموزان )نویسنده: مسعود صفی یاری
3.نامه‌ای به خواهرم، مهدی عدالتیان، نشر شاملو
4.هدیه مادر، یوسف غلامی، نشر: لاهیجی
5.حجاب و دختران، حجاب اسلامی و بهداشت خانواده؛ فاطمه قاضی، نشر:گلستان ادب.